Ada Gitti Kavga Bitti

Senelerdir ayni sorunla yatip kalkiyoruz. Herkesin �zerine fikir y�r�tt�g� ama yillardir bir t�rl� ��z�nemeyen Kibris �ikmazi! M�zakerelerin gidisati ve politikacilarin verdikleri kararlar 7�den 70�e halkin b�y�k bir �ogunlugunun ilgilendigi konular listesinde en basta gelsede de, farkinda olmadigimiz kocaman bir ger�ek var: Adadaki su bitiyor!

Kibris �zerine yapilan t�m konusmalar ve gelistirilen t�m stratejilerin g�rmezlikten geldigi su sorunu, d�s�nd�g�m�zden �ok daha ciddi boyutlarda. Adadaki iki toplum, �zerine s�rekli g�r�smeler ger�eklestirdikleri ada topraklarinin yavas yavas �lmekte oldugunu farketmiyor. Iki toplum arasinda olan toprak anlasmazligindan �ok daha kritik bir durumda olan doga ile aramizdaki anlasmazlik er ya da ge� herseye noktayi koyacak bir hizda ilerliyor.

Buna �ok g�zel bir �rnek olarak Bengal K�rfezi�nde yer alan ve 30 yila yakin bir s�re boyunca Hindistan ve Banglades arasinda bir sorun tesgil eden New Moore adasini verebiliriz. Bu �lkelerin her ikisi de uzunlugu 3.5, genisligi 3 kilometre olan ada �zerinde hak iddia etmekteydiler. New Moore �zerinde hen�z kimse yasamiyor olmasina ragmen kiyilari civarlarinda bulunma ihtimali y�ksek olan petrol ve dogal gaz birikimleri y�z�nden adaya olan talep y�ksek.

Ancak New Moore, durmadan artan su seviyesinin bir getirisi olarak, Mart ayinin sonlarina dogru tamamen suya g�m�ld� ve yillardir iki �lkenin kendi aralarinda ��zemedikleri sorun, k�resel isinma tarafindan t�m d�nyanin g�z� �n�nde sonu�landirildi! 2000 yilina kadar her yil 3 milimetre civari artan su seviyeleri, son 10 yilda her sene 5 milimetre seklinde artmaya baslayinca adanin sular altinda kalmasi da beklenenden hizli oldu.

B�lgedeki baska bir ada, Lohachara, ayni sekilde 1996 yilinda batmis, adada yasayan insanlarin hepsini g�� etmek zorunda birakmisti. Bu durumda olan yakinlardaki baska 10 adanin da batma riski tasidigi belirtilmistir. 150 milyon kisinin yasadigi Banglades, k�resel isinmadan en �ok etkilenen �lkeler arasinda en baslarda geliyor. Uzmanlara g�re, 2050 yilina kadar 1 metre artmasi beklenen su seviyesi, �lkenin y�zde on sekiz (18%)�ini sunlar altinda birakmakla kalmaycak, yaklasik 20 milyon insanin da bu b�lgelerden g�� etmesine neden olacak.

T�m bunlar bizim i�in ne anlama geliyor? Kibris bu sene beklenenden �ok yagis g�rm�s, dereler dolmus olabilir. Ancak kontol altina alinmadan bosa akan suyun hi�bir yarari olmadigi gibi belli alanlarda zarari bile olabilir. �zerine s�rekli bir sahiplenme kavgasi i�erisinde oldugumuz topraklarin ne kadar gelecek vaad ettikleri d�s�nce kaldiracak boyutlardadir.

Varligimiz ve bagimsizligimiz i�in b�y�k �nem tasiyan �lkemizin topraklarinin �zerinde yasamin s�rd�r�lebilmesini saglamak istiyorsak, gelecegi d�s�nerek hareket etmeliyiz. Bug�n kullandigimiz arabanin, evimizde harcadigimiz elektrigin, d�s�nmeden akittigimiz suyun gelecekteki yasam standartlarimizi belirledigini akilda tutarak, �ocuklarimiza birakacagimiz en g�zel miras olan dogayi m�mk�n olduk�a korumaya �alismaliyiz.